ایران در نقشه جهان

گزارشی کوتاه از نشست امکان ارائه الگوی بومی پیشرفت (ضرورت ها و الزامات نظری)

دوشنبه پانزدهم ارديبهشت ماه 1393

از سلسله نشست های اندیشه ورزی درباره ی مدل اسلامی – ایرانی پیشرفت که توسط انجمن علوم سیاسی ایران برگزار می شود، نشست دوم با موضوع امکان ارایه الگوی بومی پیشرفت و بررسی  ضرورتهاوالزامات  نظری باسخنرانی آقای دکتر ابوالفضل پاسبانی عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران و عضو هیئت مدیره انجمن اقتصاد اسلامی ایران برگزار شد. دراین نشست جمعی از علاقه مندان و دانش دوستان نیز شرکت داشتند.

درابتدا، دکتر امیر دبیری مهر، دبیر علمی نشست به بیان نکاتی در خصوص این سلسله نشست ها و معرفی دکتر پاسبانی پرداخت. وی در ادامه گفت: ما در انجمن علوم سیاسی ایران و در مباحث بین اساتید سعی کردیم با نگاه بین رشته ای و بدون پیش داوری به این مسئله نگاه کنیم و این که آیا از اساس چنین مسئله ای امکان دارد یا خیر؟ در پاسخ به این سوال به نظر مان رسید که دریچه های مختلفی به سمت این موضوع باز بشود و از منظر اقتصاد، فرهنگ، تاریخ و مناسبات بین المللی به آن توجه بشود و حتی از منظر هستی شناختی که دکتر قراملکی درباره ی آن صحبت کردند.

دکتر پاسبانی نیز در ابتدای سخنانش گفت : هنگامی که تاریخ اقتصاد را مورد مطالعه قرار می دهیم به قول داگلاس نورس داستان بی پایان ملال آوری از محاسبات اشتباهی است که در جوامع گوناگون منجر به قحطی ها، گرسنگی ها، جنگ ها، رکود اقتصادی و  ... شده است.  مسئله این است که برای رهیدن از این مسیر چه بایدکرد و چه میتوان کرد؟

وی در ادامه به ارائه ی پرسش هایی از قبیل :

چگونه می توانیم کاری کنیم که ارزش عدالت را همواره پاس بداریم؟

عوامل تولید را چگونه باید بین محصولات تخصیص داد؟

محصولاتی که توانستیم تولید کنیم را چطور بین شهروندان توزیع نماییم؟

چرابعد از 60 سال برنامه ریزی در این کشور و اجرای برنامه های گوناگون توسعه، دولت های گوناگون با ادعاهای گوناگون فاصله ی ما با کشورهای توسعه یافته پر نشده است؟

چه نوع قوانینی در جامعه درست عمل خواهند کرد؟

پرداخت و ذکر نمود که جهت رسیدن به یک الگوی بومی در جامعه ی امروزی ایران باید یک اجماع کلی بر سر آن صورت بگیرد چرا که در غیر این صورت جامعه دچار مشکلات عدیده ای خواهد شد و اینکه جزئیاتی که برنامه ی توسعه عادلانه نمی تواند مثل مباحث فنی و تکنولوژیکی که الگوی تقلیدی و تحمیلی باشد. راه رسیدن به اصلاحات دشوار است اما می توان با اجماع نخبگان جامعه و همسو کردن مردم به آن دست یافت. اساسا الگوهای جهان شمول به و اسطه ی اقتضائات زمان و مکان وجود ندارند که بتوانند مشکلات را حل کنند. طراح الگوی توسعه (اقتصاددان، جامعه شناس و سیاست مدار )  اگر آگاه به اقتضائات زمان و مکان نباشد و ویژگی های تاریخی، فرهنگی، هنجاری و نهادی یک جامعه را درک نکند؛ نمی تواند الگوی خوبی را ارائه بدهد. البته این به معنای اختراع دوباره ی چرخ نافی اقتباس عالمانه و درس آموزی کامل از تجارب سایر ملل نیست. اجتماع آزمایشگاه نیست که من سعی و خطا بکنم بلکه باید از تحربیات دیگران هم استفاده نمود.

در پایان این نشست دکتر پاسبانی به سوالات جمعی از شرکت کنندگان در جلسه پاسخ دادند.