ایران در نقشه جهان

پیشنهاد انجمن علوم سیاسی ایران به وزیر علوم برای مقابله با پدیده تقلب علمی

سه شنبه بیست و پنجم دي ماه 1397

 

 

 

انجمن علوم سیاسی ایران طی نامه ای به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری آمادگی خود را برای همکاری با آن وزارتخانه به منظور مقابله با پدیده تقلب و سرقت علمی اعلام و پیشنهاد مشخص خود را در این زمینه ارائه کرد. متن این نامه به شرح ذیل است: 

 

 

 

جناب آقای دکتر منصور غلامی
وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری
با اهداء سلام و احترام؛
همان گونه که مستحضرید، كاهش كيفيت آموزشی دانشگاه ها و تشديد وضعيت تقلب و سرقت علمی در سال های اخير موجب نگرانی استادان و محققان برجسته شده و چاره جويی براي آن مورد توجه و اهتمام مديران نظام آموزش عالی كشور قرار گرفته است، چنان که منجر به پیشنهاد و تصویب قانون «پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی» در سال 1396 نيز شد. 
با توجه به چنين دغدغه ای، انجمن علوم سياسي ايران بر آن شد كه به عنوان اجتماعی علمی و مدنی، يازدهمين همايش سالانه خود (اسفند 1396) را با عنوان «وضعيت رشته علوم سياسی در ايران؛ اكنون و آينده» و با استفاده از توان علمی حدود 750 نفر از اعضای دانشور خود در داخل و خارج از كشور برگزار كند. انجمن با توجه به مقالات و سخنرانی هاي ارائه شده در اين همايش و براساس فراتحليلی آكادميك، موفق شده است علائم و علل بروز بحران در پذيرش، آموزش و سنجش دانشجويان و استادان اين رشته را شناسايی كند و نكته مهم آنكه اين پژوهش ضمن بهره گيری از حدود 2000 صفحه سند پشتيبان، از مشاركت استادان دانشگاه های مختلف استفاده كرده است. 
پيرو رايزنی و نخستين نامه آقاي دكتر قدير نصری، نائب رئيس انجمن، به جناب آقای دكتر شريعتي نياسر در حاشيه معارفه سرپرست دانشگاه خوارزمی (سه شنبه 28 فروردين 1397)، نتيجه سياستی اين فراتحليل براي رشته علوم سياسی شامل سه بند زير به آگاهی می رسد، هرچند می توان آن را كمابيش براي ساير رشته های علوم انسانی و اجتماعی نيز صادق دانست:
الف. وضعيت علوم سياسی و روابط بين الملل به دليل پذيرش انبوه دانشجو، آموزش به روال سنتی و بالاخره شيوه نامناسب سنجش عملكرد استاد/ دانشجو، عميقا مخدوش و پرمخاطره شده است. (مرحله بروز بحران)
ب. نخستين اقدام عملی پيشنهادی برای كنترل اين بحران عبارت است از تحديد واحدهای دانشگاهی فاقد استانداردهای اوليه (اعم از دولتی، پيام نور، آزاد و غيرانتفاعی) با هدف بازگشت اعتبار علم سياست و جلوگيری از رشد فساد و اقدامات غيرعلمی.
ج. نظارت كيفي و موثر بر توليدات علمی. توضيح آنكه ارتكاب تقلب و تخلف در نگارش پايان نامه، رساله، مقاله و حتی كتاب به روشنی محصول عدم مسئوليت خواهی از افراد خاطی و فرصت طلب و نيز نقص فرايندهای كنترلی است. 
از اين رو خواهشمند است: 
كميسيونی علمی ويژه بررسی تقلب علمی در پايان نامه ها و رساله ها زيرنظر وزارت علوم، تحقيقات و فناوری، تشکیل شود و ساليانه 20 پايان نامه و رساله علوم سياسی و روابط بين الملل را به صورت تصادفی و با بهره گيري از نرم افزارهای موجود راستی آزمايی و مجازات خاطيان را طبق قوانين و قواعد مصوب، به وزارت عتف پیشنهاد كند.
پیشنهاد می شود این کمیته از عضویت و همکاری اعضای زیر برخوردار باشد: 
-  یک نفر به نمایندگی از معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛
-  یک نفر به نمایندگی از دانشگاه آزاد اسلامی؛
-  یک نفر از اعضای هیات مدیره انجمن علوم سیاسی ایران؛
-  سه نفر از اعضای هیات علمی علوم سیاسی و روابط بین الملل از سه دانشگاه درجه يك كشور به انتخاب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری.

همچنین انجمن علوم سیاسی ایران آمادگی خود را جهت همکاری با آن وزارتخانه برای تعریف سازوکارهای اجرایی کردن پیشنهاد یادشده اعلام می کند. 
اميد است با توجه به حساسيت شما و همكاران محترم و نيز مشاركت و همراهي انجمن های علمي شاهد ارتقای كيفيت علوم انسانی و اجتماعی كشور باشيم.